بلعیدن یک سیاهچاله توسط ستاره
این اولین شواهد محکم بر پدیده نادر کیهانی است.

برای اولین بار، اخترشناسان شواهد محکمی از یک همنوعخواری دوگانهی نادر کیهانی (یک ستاره در حال بلعیدن یک جسم فشرده مانند یک سیاهچاله یا یک ستارهی نوترونی) را به دست آوردند. به نوبهی خود، آن جسم هستهی ستاره را بلعیده و باعث منفجرشدن آن شده و تنها یک سیاهچاله را باقی گذاشته است.
اولین نشانههای این رویداد عجیب، در سوم سپتامبر توسط آرای بزرگ تلسکوپها (VLA)، از یک تلسکوپ رادیویی متشکل از 27 بشقاب بزرگ در صحرای سکورو در نزدیکی نیومکزیکو گزارش شد. در سال 2017 هنگام بررسی آسمان شب توسط این رصدخانه، انفجار انرژی رادیویی به درخشندگی درخشانترین ستارهی در حال انفجاری که از زمین دیده میشود (ابرنواختر)، در یک کهکشان کوتوله در فاصلهی تقریباً 500 میلیون سال نوری از ما، ثبت شد.
دیلون دانگ، ستارهشناس موسسهی Caltech میگوید: “ما فکر کردیم اوه، این جالب است.”
او و همکارانش مشاهدات بعدی از این کهکشان را با استفاده از VLA و یکی از تلسکوپهای رصدخانه Keck در هاوایی انجام دادند. رصدخانهی کک، نور بصری را مشابه چشم ما میبیند. تلسکوپ کک خروج درخشانی از مواد را از یک محل مرکزی دریافت میکند که درتمامی جهتها با سرعت 3.2 میلیون کیلومتر در ساعت به بیرون پرتاب میشود این نشاندهندهی یک انفجار پرانرژی است که در گذشته در آنجا رخ داده بود.
سپس این گروه یک منبع اشعهی ایکس بسیار روشن در دادههای بایگانی شده از تلسکوپ (MAXI)، یک ابزار ژاپنی که در ایستگاه فضایی بینالمللی قرار دارد، پیدا کردند. این انفجار رادیویی اشعهی ایکس در همان محل اما در سال 2014 مشاهده شده بود.
با جمعآوری دادهها، دانگ و همکارانش بر این باورند که این چیزیست که اتفاق افتاده است: مدتها پیش، یک جفت ستارهی دوتایی در مدار یکدیگر متولد شده بودند. یکی از آنها بصورت یک ابرنواختر دیدنی از بین رفت که تبدیل به یک ستارهی نوترونی یا یک سیاهچاله شد. توسط نیروی گرانش دو جسم به هم نزدیک شدند، ستارهی مرده در واقع وارد لایههای بیرونی ستارهی همدم بزرگتر خود شد.
این جسم فشرده صدها سال درون این ستارهی زنده میچرخید و سرانجام به هستهی شریک خود راه پیدا کرد و سپس آن را بلعید. در طول این مدت، ستارهی بزرگتر مقدار زیادی گاز و گرد و غبار تولید نمود و پوستهای از مواد را در اطراف خودشان ایجاد کرد.
در مرکز ستارهی زنده، نیروهای گرانشی و فعل و انفعالات مغناطیسی پیچیدهی ناشی از ترکیب ستارهی مرده، باعث پرتاب جتهای عظیمی از انرژی شد که در سال 2014 به عنوان یک تشعشع اشعهی ایکس معرفی و همچنین باعث انفجار ستارهی بزرگتر شد. بقایای ناشی از انفجار با سرعت عظیمی به پوسته اطراف مواد برخورد کرده و نور بصری و رادیویی را تولید نموده است.
در حالی که نظریهپردازان قبلاً چنین سناریویی را تصور کرده بودند که به آن ابرنواختر فروپاشی هستهای گفته میشد، اما به نظر میرسد این اولین مشاهدهی مستقیم از این پدیده را نشان میدهد.
آدام باروز، اخترفیزیکدان دانشگاه پرینستون که در این مطالعهی جدید شرکت نداشت، میگوید: “آنها با استفاده از این مشاهدات تحقیقات بسیار خوبی انجام دادهاند.”
وی در ادامه افزود: “یافتهها باید به محدودکردن زمانبندی فرآیندی موسوم به تکامل پوشش مشترک، که در آن یک ستاره در ستارهی دیگر غوطهور میشود، کمک کند. چنین مراحلی از چرخهی زندگی ستارگان در مقیاس کیهانی نسبتاً کوتاهمدت است لذا مشاهده و شبیهسازی آنها دشوار میباشد. در بیشتر مواقع، شریک غرقکننده قبل از مصرف هستهاش، خاموش گردیده و منجر به تشکیل دو جسم فشرده مانند کوتولههای سفید، ستارههای نوترونی یا سیاهچالهها میشود که به دور یکدیگر میچرخند.”
دانگ میگوید:”مراحل نهایی این سیستمها دقیقاً همان چیزی است که رصدخانههایی مانند رصدخانهی LIGO هنگام ثبت امواج گرانشی تشخیص میدهند”.
اکنون که ستارهشناسان میدانند باید به دنبال چه شواهدی باشند، او انتظار دارد نمونههای بیشتری از این پدیدهی عجیب پیدا کنند.